Zakażenie bakteriami Gram-dodatnimi Clostridioides (Clostridium) difficile u osób starszych i pacjentów z zaburzoną mikrobiotą występującą po ekspozycji na leki przeciwdrobnoustrojowe należy do ciężkich i potencjalnie zagrażających życiu chorób przewodu pokarmowego. C. difficile jest główną przyczyną biegunek poantybiotykowych. Na rozwój zakażenia C. difficile (ang. Clostridium difficile Infection - CDI) mają wpływ: rodzaj przyjmowanych leków przeciwdrobnoustrojowych, układ odpornościowy gospodarza oraz mikrobiota gospodarza i związane z nią metabolity. Głównymi mediatorami zapalenia w tym zakażeniu są toksyny bakteryjne; toksyna A (TcdA) i toksyna B (TcdB) oraz występująca w niektórych szczepach bakteryjnych binarna toksyna CDT. Toksyny wywołują złożoną kaskadę odpowiedzi ze strony komórek gospodarza, powodując biegunkę, stan zapalny i martwicę tkanek. Czynniki odpowiedzialne za epidemie powodowane przez niektórych szczepy C. difficile w szpitalach są słabo poznane. Nawracające infekcje są powszechne i mogą być wyniszczające dla organizmu. Jeszcze mniej wiadomo na temat epidemiologii CDI w instytucjach opieki długoterminowej (ang. Long-Term Care Facilities - LTCF).
Rola bezobjawowej kolonizacji C. difficile w rozwoju CDI jest nadal kontrowersyjną i szeroko dyskutowaną kwestią. Mechanizmy, które umożliwiają przejście od bezobjawowej kolonizacji C. difficile do CDI są ściśle związane z czynnikami zależnymi od odporności gospodarza i charakterystyki tego patogenu. Zatem lepsze poznanie tych obu stron zagadnienia tematu może być niezwykle interesujące i pomóc zrozumieć patogenezę zakażenia, a także być pomocne w zapobieganiu CDI.
Obecność krążących przeciwciał antytoksynowych jest skorelowana z naturalną ochroną przed ciężkimi lub nawrotowymi przypadkami CDI. Po objawowym zakażeniu u wielu osób powstają przeciwciała przeciwko toksynom, w tym klasy IgA neutralizujące toksyny, a odpowiedź ta wydaje się być związana z ochroną przed kolejnymi zakażeniami.
Nasz projekt ma na celu uzyskanie nowych danych dotyczących nie w pełni poznanej epidemiologii CDI w domach opieki długoterminowej, w których mieszkańcy narażeni są na dodatkowe czynniki ryzyka zakażenia, inne niż te występujące w szpitalach. Są to zarówno różnice środowiskowe związane z instytucją, wynikające z przedłużonego okresu pobytu, ale także z ograniczoną liczbą personelu – zwłaszcza poza-medycznego i ograniczonymi zasobami, a ponadto z czynnikami związanymi z wiekiem, a tym samym mniejszą skutecznością odpowiedzi immunologicznej pensjonariuszy. Oczekuje się zatem, że badanie może pomóc w wyjaśnieniu roli znanych już czynników, ale także wskazać dotychczas nie analizowane powiązania epidemiologiczne. Badanie jest oparte na szerokim podejściu obejmującym charakterystykę wyizolowanych szczepów C.difficile i ich genotypowanie wraz z określeniem statusu immunologicznego gospodarzy, stąd oczekujemy, że wyniki badań przyczynią się do uzyskania nowych danych dotyczących biologii C.difficile oraz roli odpowiedzi immunologicznej gospodarza determinującej przebieg choroby.
Badanie uzyskało pozytywną ocenę Komisji Bioetycznej UJ nr 1072.6120.73.2022 z dnia 25 maja 2022 oraz jest objęte obowiązkowym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej podmiotu przeprowadzającego eksperyment medyczny, ubezpieczający: Wiener TU S.A. Vienna Insurance Group, Polisa COR 207878 / 107
Badanie jest finasowanie ze środków Narodowego Centrum Nauki, nr UMO-2020/39/B/NZ6/01939, i jest realizowane we współpracy z:
- Katedrą Chorób Wewnętrznych i Gerontologii UJ-CM
- Instytutem Immunologii i Terapii Doświadczalnej Polska Akademia Nauk we Wrocławiu
oraz
- Domem Seniora ProAltum w Mysłowicach
- Domem Pomocy Społecznej ul. Krakowska 55, w Krakowie,
- Domem Pomocy Społecznej ul. Praska 25, w Krakowie,
- Domem Opieki Jestem w Grobli
- Domem Pomocy Społecznej w Bystrej